چرا قصابان شهرهای منطقه‌ی سیستان از کشتار دام در کشتارگاه صنعتی دام، خودداری می‌کنند.
عباس نورزائی
طی سال‌های اخیر چند جلسه در فرمانداری شهرستان زابل برای مجاب‌کردن قصاب‌های شهر زابل به کشتار دام در کشتارگاه صنعتی دام محمدآباد برگزار شده و کمیته‌ی سلامت شهرستان نیز انرژی زیادی روی این امر گذاشته و مصوباتی داشته است.
اما تا کنون قصابان مورد بحث، به این امر وقعی ننهاده و هر دفعه با فرافکنی و بهانه جویی‌هایی از انجام این امر قانونی، مردمی، شرعی و بهداشتی، سرباز زده‌اند و این رویه هم‌چنان ادامه دارد.
برای شفاف‌سازی موضوع، به نظرم رسید یافته‌های کارشناسی‌ام را به اطلاع مردم شریف سیستان برسانم تا خود از خرید گوشتی که شناسنامه‌دار نیست، خودداری کنند. با همین نگاه، در ادامه به دلایل و انگیزه‌های مقاومت قصابان می‌پردازیم:
- دام‌های بدون پلاک و بعضاً بیمار و مسئله‌دار را به‌راحتی و بدون نظارت دامپزشکی در محاوط، منازل، یا پستوی مغازه‌های خود می‌کشند.
- از دام زنده و بستن آن در خیابان، برای گول‌زدن مردم استفاده می‌کنند.
- با حمل دام زنده در خیابان‌های شهر و بستن آن در معابر، باعث انتشار بیماری‌ها و آلودگی‌های بهداشتی می‌شوند.
- دام‌ها را در محیط کاملاً غیربهداشتی حتی در نزدیکی توالت، ذبح می‌کنند.
- خون‌گیری اندکی می‌کنند و اغلب خون سیاه‌شده در الیاف گوشت پخته‌شده دیده می‌شود و خود باعث اختلالاتی در سیستم بدن مصرف‌کنندگان می‌شود.
- با خون‌گیری کم در هر لاشه‌ی گاو، خون‌های باقی‌مانده در لاشه، معادل ۳ تا ۵ کیلوگرم به قیمت گوشت به مردم فروخته می‌شود.
- چربی‌گیری اندکی صورت می‌گیرد و در هر لاشه‌ی گاو نزدیک به ۴ کیلوگرم چربی نیز به قیمت گوشت، به مصرف‌کنندگان فروخته می‌شود.
- جگر قرمز که جزو آلایشات دام محسوب می‌شود و قیمتی کم‌تر از گوشت دارد، روی لاشه به قیمت گوشت، به مصرف‌کنندگان فروخته می‌شود.
- جگر سفید یا ریه‌ی دام، مرکز آلودگی‌های زیادی است که دامپزشکان مصرف آن را توصیه نمی‌کنند و معمولاً در کشتارگاه، به بخش تبدیل ضایعات هدایت و امحاء می‌شود، ولی قصابان شهری آن را به فروش می‌رسانند.
- رگ نخاعی و غدد لنفاوی، آشیل گردنی که تا پشت کشیده شده، اجزای حرام محسوب می‌شوند، جداسازی نمی‌شوند و به مردم به همراه گوشت و با همان قیمت، فروخته می‌شوند که تقریباً معادل ۳ کیلوگرم وزن دارند.
- معمولاً درصد قابل توجهی از جگر قرمز دام‌ها، ضبطی تشخیص داده می‌شود و امحاء می‌شود، اما در قصابی‌ها نظارتی بر آن نیست و به مردم فروخته می‌شود.
- نری، دنبلان و طحال حرام است، اما در قصابی‌ها، به دلیل عدم حضور ناظر ذبح شرعی، به فروش می‌رسد.
- در مجموع، نزدیک به ۱۵ کیلوگرم از زوائد دام در یک لاشه‌ی گاو، به قیمت گوشت به مردم فروخته می‌شود.
- گاهی لاشه‌ی دام ذبح شده در افغانستان توسط قاچاقچیان به قیمت ارزان‌تری وارد می‌شود و قصابان به قیمت پایین‌تری خریداری می‌کنند و یکی دو هزار تومان ارزان‌تر به خورد مردم دهند.
- گوشتی که در تالارهای مراسم زابل طبخ می‌شود، در گاوداری‌ها کشته می‌شود و بدون نظارت دامپزشکی می‌باشد.
