طرح آبیاری دشت سیستان و مسابقهی خرگوش و لاکپشت/ فقدان عنصر هماهنگی در مدیریت نمایندهی عالی دولت در استان
یادداشت/ عباس نورزائی
با درخواست دولت یازدهم و اذن رهبر معظم انقلاب، در اوج تحریمهای دشمن و اِعسار دولت از نظر مالی، اعتباری قابل توجه به اجرای طرح انتقال آب با لوله به 46 هزار هکتار از اراضی کشاورزی دشت سیستان اختصاص یافت و امروز شاهد استقرار و تلاش کارگاههای متعدد در پهنهی سرزمینی سیستان با مدیریت و فرهنگ جهادی هستیم.
حکایت این طرح عظیم و نافع و انشاءالله مؤثر در تثبیت اشتغال بخش کشاورزی و پیونددهنده و جاذب اشتغال در بخشهای دیگر، حکایت «هر کسی از ظن خود شد یار من، وز درون من نجست اسرار من» است. یکی به دنبال کاریابی، آن دگر با غرض سهمخواهی، شخصی با نگاه جناحی، فردی به دنبال کسب نان و نام، خلاصه هر کس با نیتی از بیرون به این طرح، ذرهنگاهی داشته و از این مسیر قلمی زده، کلامی جاری کرده یا رفتاری ساری نموده است، گاه موجبات رنجش عوامل اجرایی و گاه انگیزش آنان را فراهم کرده است. گاه نیز عدهای از بیرون گود، فریاد «لِنگش کن» سر داده و شیپور «مطالبهگری» را از سر گشاد آن دمیدهاند. در این میان و در کشاکش چنین هیاهوهایی، نقش بعضی از عوامل دولتی مورد غفلت واقع شده است.
توفیق یار بود تا نیمروزی را در فضای حاکم براین طرح بزرگ، قرار گیریم و از نزدیک «ارتباط کلامی و غیرکلامی» با بخشی از عوامل طرح داشته و حاصل فعالیتهای قریب به دوسالهی آنان را شاهد باشیم.
باید این واقعیت را قبول کرد که هر طرح بزرگی، به مثابه دیکتهی نانوشته، بدون نقص نیست، اما مهم آن است که در سامانهی نرمافزاری و سختافزاری طرح، سیستم بازخورد پیشبینی شده باشد و با دریافت مستمر نواقص، نقاط ضعف و تهدیدها را به موقع مشخص و اصلاح نماید، به نظر میرسد این بخش از طرح در اجرای مأموریت خود در «خشکهکاری» از سرعت و کیفیت مناسبی برخوردار بوده است، اما سازمانهای دیگری که باید همزمان آنان را پشتیبانی میکردند، در این مسابقه چون «لاکپشت» عمل کردهاند و پیشبینی میشود اجرای این بخش از کار به اتمام برسد، اما هنوز لاکپشت، در نقطهی آغاز حرکت باقی مانده باشد.
اولین بخش از سیستم آبیاری دشت سیستان، «ایستگاههای پمپاژ» میباشند. تعدادی از این ایستگاهها توسط مجری طرح(وزارت جهادکشاورزی) و از جمله ایستگاه اولین فاز(فاز پایلوت)، آمادهی بهرهبرداری است و به گفتهی معاون استاندار(فرماندار زابل) کار لولهکشی و تجهیز 10000 هکتار از اراضی شهرستان هامون به اتمام رسیده است، اما وزارت نیرو از احداث شبکهی برق و تأمین برق این ایستگاهها خودداری مینماید و هنوز هیچ اقدامی در این خصوص انجام نداده است.
تا اینجای کار یعنی وجود ناهماهنگی و انسجام در دستگاههای اجرایی طبیعی به نظر میرسد اما یکی از وظایف ذاتی مدیران ارشد خصوصاً بالاترین مقام استانی که نمایندهی ارشد دولت نیز است، یعنی شخص استاندار، وظیفهی هماهنگی بین دستگاههای اجرایی را به عهده دارد و قاعدتاً نمیبایستی چنین پدیدهای رخ مینمود.
آقای استاندار باید پاسخ دهند که یا کار وزارت جهادکشاورزی را قبول ندارد، که در این صورت میبایست از ادامهی این فعالیت تا کنون جلوگیری مینمودند، یا قصور وزارت نیرو، محلی از اِعراب ندارد که در این حال نیز میبایستی برخورد لازم را صورت داده، موانع پیش روی این این طرح را برمیداشتند. قطعاً تأخیر در بهرهبرداری از سطوحی که تا پایان سال جاری به 31 هزار هکتار میرسد و محروم گذاشتن جمعیتی قابل توجه از کشاورزانی که زندگیشان در آستانهی نابودی قرار دارد، گناهی نابخشودنی و ضعفی آشکار در مدیریت عالی منطقه بهحساب میآید.
نمایندگان محترم مردم در مجلس شورای اسلامی نیز بهتر است ضمن پرداختن به شعار «استان سیستان و بلوچستان، هدف گردشگری در سال 1396»، توجه داشته باشند که این طرح عظیم به دلایل مختلف و از جمله آنچه ذکرش رفت، خود به میراث باستانی تبدیل نشود.
از ائمهی محترم جمعهی شهرهای منطقهی سیستان نیز استدعا داریم، کمافیالسابق به این مهم توجه ویژهای داشته باشند.